Aytaç Demir-ENKA Pazarlama Satın Alma, Lojistik ve İthalat Direktörü
Karayolları dışında kullanılan hareketli makinalara takılan içten yanmalı motorlar için gaz ve partikül halindeki kirletici emisyon sınırları ve tip onay gereklilikler hakkında yönetmelik (2016/1628/AB)” kapsamında ve yeniden tanımlanan piyasaya arz tarihi olan 31.03.2023 tarihiyle birlikte iş makinesi sektörü için yeni bir döneme geçiyoruz. Sektörde uzun yıllardır faz 3 motor emisyon değerleri kabul gördü, değişimle birlikte asgari faz 3’ten motor güç değerleri ayrımı gözetmeksizin tüm güç aralıklarında Faz 5’e geçilecek. Sektörün tam olarak bu denli büyük bir değişime hazır olduğu söylenemez. Geçişle birlikte PM [g/kWh] ve Nox+NMHC [g/kWh] değerlerinde %90 ve üzeri azalmalar sağlanacak. Bu azalmalar orta ve büyük ölçekli makinalarda DOC, CSF ve SCR gibi (aftertreatment) emisyon kontrol sistemleri sayesinde sağlanacak. Bu sistemler ve filtreler motorun makine içerisinde kaplayacağı alanın ve iç tasarımının değişmesi anlamına da geliyor. Motor ve motor ilişkili değişim maliyetleri yeni motor emisyon fazlarına sahip motorların takıldığı makine maliyetlerini de artıracaktır. Ayrıca yeni sistemlerin yeni bakım ve parça maliyetlerini de beraberinde getirecektir. 31.03.2023 tarihiyle birlikte hem CE gerekliliği hem de motor emisyon fazları açısından Türkiye pazarına arz edilecek makineler tamamen Avrupa standartlarında olacağı için küresel imalat stratejilerinde Türkiye’ye ayrılacak üretim kısmı da AB payından ayrılacak, bu durum makine teminini geçiş öncesi döneme göre zorlaştırabilir. Doğa dostu yeni motorlara sahip olmak ve bu açıdan AB, Japonya ve Kuzey Amerika’yı yakalıyor olmak tabii ki geçişin olumlu yanı olarak değerlendirilebilir. Öte yandan geçişin ekonomik maliyeti, olası temin problemleri ve yeni sistemleri tanıma sürecinde yaşanabilecek zorluklar değişimin olumsuz başlıkları olarak öne çıkıyor.
Kullanıcıya doğru anlatılmalı
Çevreyle barışık teknolojilerin ülkemizde sadece iş makineleri değil tüm alanlarda yaygınlaşması mutluluk verici. Yeni motor faz emisyonu olan Faz 5’in bir önceki izin verilen asgari faz olan 3’e göre PM değerlerini %90’dan fazla, Nox + NHMC değerlerini ise %90’dan fazla azaltacağını biliyoruz. Bu açıdan atılan adım, Kuzey Amerika, Japonya ve Avrupa’yı yakalıyor olmak açısından önemli. Öte yandan, bahsi geçen bölge pazarları hem satıcı hem de kullanıcı açısından Faz 4’ten başlayarak üst düzey fazlı motorlara uzun yıllardır aşina, dolayısıyla satış ve satış sonrası altyapıları oturmuş vaziyette. Ülkemizdeyse faz geçişiyle kısa bir süre de olsa imalatçı, distribütörler ve son kullanıcıların satış ve satış sonrası hizmetler açısından bir intibak süreci yaşayacağını, sonrasında tüm ticari ve servis faaliyetlerinin bu sürecin ardından normalleşeceğini düşünüyoruz. Firma olarak bu geçiş sürecini hızlandırmak amacıyla yeni emisyon sistemlerini doğru anlayıp son kullanıcıya doğru anlatmak ve son kullanıcının yeni seri makinalardan en verimli şekilde faydalanmasını sağlamak en güncel önceliklerimizden. Firmamız çatısı altındaki tüm birimlerimizde Faz 5 motorlu yeni seri makinalara ilişkin tüm satış ve satış sonrası hazırlıklarının son hızla ve kapsamlı şekilde yapıldığını söyleyebiliriz.
